„Wyjątkowy” dzień
Dzisiaj 13 października. Piątek trzynastego – obwieszcza nam nieszczęście, pecha, a może jest zapowiedzią zmian?
Piątek trzynastego uważany jest za pechową datę w kulturze niemieckiej, angielskiej i portugalskiej. Taki sam status posiada w Polsce, Estonii, Niemczech, Finlandii, Austrii, Irlandii, Szwecji. Norwegi, Czechach, Słowenii, Bułgarii, Islandii, Belgi oraz na Filipinach.
W alfabecie żydowskim „13” litera, to pech. Liczba ta nie ma więc dobrych notowań. Oliwy do ognia w sprawie „13” przypadającej w piątek dolali jeszcze król Filip IV Piękny i papież Klemens V, którzy w piątek, 13 października w 1307 roku dokonali masowej kasaty zakonu templariuszy w całej Europie, a wydarzenie to miało doniosłe znaczenie dla świata. Były to w rzeczywistości kłamliwie królewskie oskarżenia o herezję, sodomię i bałwochwalstwo. Hipotezę o pechowym piątku trzynastego podtrzymywał Ostatni Wielki Mistrz Zakonu, Jacques de Molay, który tuż przed spłonięciem na stosie przeklął króla i papieża, a rok później obaj nie żyli. Jednak ani w XIV wieku, ani w kolejnych, piątek trzynastego nie miał tak fatalnej opinii, chociaż w średniowieczu w piątek właśnie wykonywano najczęściej wyroki śmierci.
Sam piątek, nawet gdy nie wypada 13 dnia miesiąca, w naszej historii nie ma najlepszych notowań. Ale „13” absolutnie nie można utożsamiać z nieszczęściem, które nas czeka.To liczba, która przede wszystkim oznacza zmianę, przy czym najczęściej zmiana ta jest niespodziewana i wywołuje duże zaskoczenie. Dlatego nie przepadamy za „13”, gdyż ludzie z natury nie lubią być zaskakiwani. Piątek trzynastego u wielu z nas budzi mieszane emocje.
Najbardziej znanym i spektakularnym przykładem zaprzeczającym pechowości „13” jest historia misji księżycowej amerykańskiego statku Apollo 13, który na przekór liczbom wystartował w przestrzeń kosmiczną dokładnie o godzinie 13.13. Misja lądowania na Srebrnym Globie wprawdzie się nie powiodła, ale zakończyła się szczęśliwie dla astronautów, którzy na Ziemię wrócili żywi.
Lęk przed piątkiem trzynastego doczekał się fachowego, medycznego określenia: paraskewidekatriafobia. Słowo to powstało z połączenia greckich wyrazów: paraskevi (piątek), dekatreis (trzynasty) oraz fobia (strach). Osoby, które na to cierpią, nie mają w życiu łatwo, ponieważ ich strach potrafi być tak silny, że w piątek trzynastego biorą wolne w pracy, nie podejmują żadnych działań, które są w jakikolwiek sposób ryzykowne, a nawet unikają wyjścia z domu, jazdy samochodem czy spotkań z innymi.
Taki układ w kalendarzu, że trzynasty dzień miesiąca przypada na piątek zdarza się dość rzadko, zazwyczaj raz lub dwa razy w ciągu roku. Bywa jednak i tak, że nawet raz na dwa lata.
Trzynastego w piątek przypadał już w tym roku 13 stycznia. Dzisiejszy piątek trzynastego będzie stanowczo ostatni… w tym roku.
Numer 301
6-12 października 2017 r.
